EHLİBEYT İLE KUR'AN İLMİ DERNEĞİ (EHLİKURAN)
HATAY - İMAM HÜSEYİN (a.s.) MESCİDİ
İBRAHİM KANADLI
yusuf_ibrahim_kanadli@hotmail.com
DOSTLARIMIZIN ÜZERİMİZDEKİ ETKİSİ
22/01/2021 İnsanın hayatını, görüşlerini, seçimlerini şekillendiren en önemli özelliği sahip olduğu karakteridir. Karakter, bir insanı diğerlerinden ayıran “bedensel”, “düşünsel” ve “ruhsal” özelliğidir. İBN-İ HALDUN’UN ESERİ “MUKADDİME” İslam tarihinde bu konuda günümüze ulaşan en düzenli metinler 14. asırda yaşamış olan İslam filozofu İbn-i Haldun’a aittir. İbn-i Haldun, “Mukaddime” adlı kitabında bu konuyu sosyolojik açıdan enine boyuna irdelemiştir. İbn-i Haldun, insan karakterini şekillendiren faktörleri birkaç başlık altında toplamıştır: Bunları, fıtrat, coğrafya, eğitim ve sosyal çevre, hatta yenilen gıdalar şeklinde ifade etmiştir. Bu makalede size sosyal çevre içerisinde sayılan dost ve arkadaş ortamının kişilik oluşumunda etkilerinden kısaca bahsetmek istiyorum. Zira arkadaş çevresi kişiliğin etkilenmesi ve şekillenmesinde çok etkilidir. Peygamber ve Ehl-i Beyt’ten bu konuyla ilgili tavsiyeler içeren çok sayıda hadisler vardır. İMAM ZEYN-EL ABİDİN (A.S) DEN MUAZZAM HADİS Bu tavsiyeler bizlere kiminle dostluk edilip edilmeyeceğini anlatılmaktadır. Beşinci İmamımız Muhammed Bakır(a.s) babası İmam Zeyn-el Abidin’den(a.s) şöyle rivayet etmiştir: “Babam bana beş kısım insanla dost olmamamı, onlarla yol arkadaşlığı yapmamamı vasiyet etti. Dedim ki; sana feda olayım babacığım! Bu beş kısım kimlerdir?” Buyurdu ki: “İlki fasıklardır, fasıkla asla dost olma, zira o seni bir karın tokluğuna hatta daha aşağılık bir şey karşılığında satar.” “Dedim ki; daha aşağılık olan nedir?” Buyurdu ki: “Seni sahip olmayı hayal ettiği bir şey karşılığında satar, fakat uğrunda sattığı şeyi de elde edemez. “ “Dedim ki ikincisi nedir?” Buyurdu ki: “Cimri insanı dost edinme zira onun yardımına en çok muhtaç olduğun anda sana sırtını döner.” “Ya üçüncüsü hangisidir?” Buyurdu ki: “Üçüncüsü yalancılardır. Çünkü yalancı kimse serap gibidir, o sana uzağı yakın yakını da uzak gösterir.” “Dördüncüsü nedir dedim?” Buyurdu ki: “Aptalla dost olma çünkü o sana yardım etmek isterken zarar verir.” “Peki, öyleyse beşincisi nedir?” diye sordum. Buyurdu ki: “Akraba ve dost bağlarını koparanla dost olma ben Kur-an’ı Kerim’ de bağları koparan kimselerin üç yerde lanetlendiğini gördüm” diye buyurdu. Bu muazzam rivayet kimlerle dostluk edilmemesi gerektiğini net bir şekilde ifade etmiştir. FASIK VİCDANSIZ KİŞİDİR İmam, birinci kısımda “fasık”tan söz etmiştir... Fasık, İslami manada ne kadar “yoldan sapan”anlamında kullanılsa da bu terimin en önemli tariflerinden birisi de “vicdansız kişi” anlamına gelmesidir. Zira insan vicdanını kaybederse yapamayacağı kötülük yoktur. İnsanlar içinde en aşağılık kişi vicdanını kaybeden kişidir... İkinci kısımda ise “cimrinin malını” her şeyden üstün tuttuğuna dair bir işaret vardır. Cimri insan, aslında farkında olmasa da şirk içinde yüzmekte ve her ne kadar “ben yüce Allah’a tapıyorum” dese de o “mal”ı ilah edinmiştir. Üçüncü kısımda ise “yalancı”dan sakındırılmıştır. Kur-an’ı Kerim’de yalancıya “lanet” edilmiştir. Çünkü yalancı, insanları aldatarak, insanlar arasında güvenin zayıflamasına sebep olmaktadır. AHMAK CEHALETİNİN FARKINDA OLMAYANDIR Dördüncü kısımda ise “ahmakla dostluk”tan sakındırılmıştır. Ahmak, halk dilinde “aptal” olarak bilinse de, asıl tanımı “cehaletinin farkında olmayan” ve “görüşünde mutaassıp”kimsedir. Böyle kimselerin topluma hiçbir faydası yoktur! Beşincisi ise “sıla-i rahim”i kesen, yani “akraba” ve “dostluk” bağlarını geçerli bir sebep olmadan koparandır. İslam, insanın “sosyal” bir varlık olduğunu ve ancak “paylaşarak ve sosyalleşerek”mutluluğu bulacağını ifade etmektedir. VAHŞİ KAPİTALİZM İNSANI SÖMÜRÜR Günümüzde, “kapitalizm” ve “emperyalizm” insanı yalnızlığa sürükleyen, bencilliği ön plana çıkaran ve özendiren bir yaşam modeli dayatmaktadır. İslam dini, bu modele taban tabana zıt bir yaşam modeli sunsa da Müslümanlar dayatılan bu vahşi kapitalist/emperyalist modelden nasibini almaktadır. İnsanın, manevi yönünü yok sayan, “yalnızlığa”ve “bencilliğe” mahkûm eden bu “emperyalist düzen” batı ülkelerinde kendini “insan hakları” ve birçok argümanla süslese de, mutluluğu getirememiştir. İlk kısımda “dostluk” kurulmaması gereken kesimden bahsettik. İkinci kısımda ise kısa fakat çok anlamlı bir hadisle dostluk edinilmesi gereken insan özelliğinden bahsedeceğim. HAYATI VİRANEYE DÖNEN İNSANLAR Allah Resulü kimleri dost edinmemiz gerektiğini muazzam bir hadisle şöyle buyurarak ifade etmiştir: Bir gün Havariler Hz. İsa’ya; ”Kimlerle oturalım kimleri dost edinelim?” diye sordu. Hz. İsa söyle cevap buyurdu: “Gördüğünüzde size yüce Allah’ı hatırlatan, konuştuğunda ilminizi arttıran ve ameli size ahiret amellerini özendiren kimseyle oturun.” Bugün, maalesef bu nitelikte insan bulmak zor olsa da yine de imkânsız değildir. En azından çevremizde “ilahi ölçü”ye göre iyi ahlaka sahip insanları dost edinmemiz faydalı olacaktır. Allah Resulü ve Ehl-i Beyt’in bu konuya “özellikle ve sıklıkla” vurgu yapmasının ardında yatan en önemli nedenlerden birisi de kişiliğimizin şekillenmesi üzerinde oynadığı roldür. İster “iyi alışkanlıklar” isterse “kötü alışkanlıklar”ın özenti vesilesiyle kazanıldığı inkâr edilemez bir gerçektir! Bu nedenle dostlarımızı ve özellikle geleceğimiz olan çocuklarımızın “dost” ve “arkadaş” çevrelerinin kimlerden oluştuğuna çok dikkat etmemiz gerekir. Mümkünse dostlarımızı “ilminden” ve “ahlakından” faydalanabileceğimiz eğitimli ahlaklı kimselerden seçelim. Bu, bizim daima gelişmemizi sağlayacaktır. Tarih, çok kötü ailelerde doğmuş ancak edindiği “ahlaklı”arkadaş çevresi dolayısıyla “iyi yerlere gelen”, çok iyi ailelerde doğup edindiği kötü dostlar dolayısıyla da “hayatı viraneye dönen” insanlarla doludur. Atalarımız ne güzel söylemiş: “Dostunu söyle kim olduğunu söyleyeyim” diye… İbrahim Kanadlı. |
|
|
Yorumlar |
| Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın |
Yazarın diğer yazıları |
| NÜBÜVVET - 20/01/2021 |
| İşte biz, Resulleri birbirlerine böylece üstün kıldık. Bazıları Yüce Allah’la konuştu. Bazılarını derece olarak yücelttik. İsa’yı da ‘Ruhu-l Kudüs’le destekledik. |
| Hz. Fatıma’nın (a.s) Mezarı - 18/01/2021 |
| “Kim Fatıma’yı (a.s) tanırsa Kadir gecesini idrak etmiştir” |
| Mail İle Cihat - 22/12/2017 |
| Bütün cihat çeşitlerinin yapılabilmesi için belirli bir maddi sermayeye ihtiyaç vardır. |
| Yaratılma Gayemiz - 20/12/2017 |
| Felsefenin cevabını aradığı sorular arasında en meşhur olanlarından bir tanesi de yüce Allah’ın insanı niye yarattığıdır. |
| İlim İle Cihat - 15/11/2017 |
| Kur’an’da ilk emri “Yaradan Rabbinin adıyla oku”, (Alak 1-2) |
