YARATILMA GAYEMİZ:

Felsefenin cevabını aradığı sorular arasında en meşhur olanlarından bir tanesi de yüce Allah’ın insanı niye yarattığıdır. Bu sorunun cevabına geçmeden önce insanoğlunun her şeyi bilmesi mümkün mü sorusuna cevap aramak gerekir. Bu sorunun cevabına baktığımız zaman bir insanın ne dini açıdan ne de bilimsel açıdan her şeyi bilmesinin mümkün olmadığı açıktır. İnanç felsefesinde bu durumu izah eden çok önemli bir kavram vardır. Bu kavram sınırlı olanın sınırsız olmayanı ihata edemeyeceği kavramıdır. İnsanoğlunun, sınırlı maddi bir varlık olması hasebiyle her sorunun mutlak bir şekilde cevabını vermesi mümkün değildir. Ancak insanın manevi akli özelliği, fıtrat gereği her şeye anlam yüklemektedir. İnsanın bu özelliği, hayatta mutlak bir şekilde bilinmesi mümkün olmayan şeyleri, anlamlandırma üzerinden tanımasını sağlamıştır. Bugün bilimsel olarak insanın bilimde ve ilimde geliştikçe sorulara verdiği cevaplarda da farklılık olduğu bilinen bir gerçektir. Bundan dolayı bizimde inancımız, insanlık ilimde ilerledikçe bu ve bunun gibi sorulara vereceği cevap, daha açıklayıcı olacaktır. Bu sorunun bugünün aklıyla verilmiş en iyi cevabı şöyledir:

İslam İnanç felsefesinde eksik fail, bir eylem gerçekleştirdiği zaman bu eylemi ihtiyaçlarını gidermek için gerçekleştirir. Mutlak kâmil fail ise, bir eylem gerçekleştirdiği zaman o eylemi kendi zatının özelliği dolayısıyla gerçekleştirir. Mutlak kemal sahibi yüce Allah bizleri yaratırken herhangi bir eksiğini tamamlamak dolayısıyla değil, kendi zatında yaratıcı özelliği sebebiyle yaratmıştır. Bunu şöylede örnekleyebiliriz:

Biri cömert biri cimri iki kişi düşünün. Cimri kişi cimriliğinin farkına varınca bu özelliğinden kurtulup övgü kazanmak için cömert davrandığı zaman ihtiyaç hissettiği bir eksiğini gidermiş olur. Ancak cömertliği ile meşhur biri, bir cömertlikte bulunursa, bu doğal karşılanır çünkü bunu yapanın özelliği cömertliktir. Yüce Allah’ın bizleri yaratmasının sebeplerinden bir tanesi de yaratıcılık sıfatıdır. Kuranı Kerimde yüce Allah bu sıfata rahman suresinin 29 ve 30. Ayetinde şöyle vurgulamıştır: ‘’O her an yaratma halindedir’’ ‘’Sizler Rabbinizi hangi delille inkâr etmektesiniz’’

Kuranı Kerimde yüce Allah yaratılışın sebebini birçok ayette aynı anlamlara gelecek şekilde farklı söylemlerle zikretmiştir. Örnek olarak Bakara suresinin 30. Ayetinde ‘’Hani rabbin ben yeryüzünde bir halife var edeceğim’’ diye buyurmuştu. Bu ayet insanın yeryüzünde halifelik için yani yüce Allah’ın vekili olmak için var edildiğini zikretmiştir.

Mülk suresinin 2. Ayetindeyse ‘’Ölümü ve hayatı sizi imtihan etmek için yaratandır’’ diye buyurduğu ayette yaratılma sebebini imtihan edilme olarak dile getirmiştir. Hud suresinin 119. Ayetinde Allah’ın rahmeti dışında olanlar hariç onlar ihtilaf içinde olacaklardır; ancak o, onları rahmet için yaratmıştır diyerek ayette yaratılış gayesinin rahmet olduğunu söylemiştir. Zariyat suresi 56. Ayette de ‘’Ben cinleri ve insanları bana ibadet etsinler diye yaratım’’ sözüyle yaratılış amacının ibadet olduğunu ifade etmiştir. Bu mübarek ayetlerin her biriyle ilgili yazacak çok şey vardır. Fakat konunun uzamaması için özet olarak bu mübarek ayetlerin hepsinin yüce Allah’ın insanı kendi halifesi olarak seçtiği ve bu kemal derecesine ulaşması için onu imtihan ettiği bu yaratılma, imtihan ve halife seçilmenin insan yararına olduğu, onu yokluktan varlığa rahmet için yarattığını ifade etmektedir.